Cây dược liệu huyền sâm và 10 bài thuốc chữa bệnh hiệu quả

Cây dược liệu huyền sâm là một vị thuốc có hiệu quả tốt trong việc điều trị ho lao, viêm họng, sốt cao,..và được sử dụng rất rộng rãi trong các bài thuốc Đông y. Tuy nhiên, loại dược liệu này vẫn còn bị nhầm lẫn với một loại dược liệu khác là đẳng sâm. Hãy cùng Sâm Ngọc Linh Đà Nẵng tìm hiểu rõ hơn những thông tin về cây dược liệu huyền sâm này nhé!

Cây dược liệu huyền sâm là gì?

Cây dược liệu huyền sâm là một loại dược liệu quý, thuộc giống thân thảo, sống lâu năm, thân cây vuông 4 góc và hơi lồi ra, có màu xanh, chiều cao cây trung bình từ 1.7m đến 2.3m. 

Lá cây dược liệu huyền sâm có màu xanh nhạt, hình trứng dài khoảng 3 – 8cm, rộng từ khoảng 1.8 – 6cm. Mép lá có những răng cưa nhỏ, đều và đầu nhọn vát, mọc đối xứng nhau thành hình chữ thập. Những lá cây mọc ở trên sẽ nhỏ hơn, cuống ngắn khoảng 5mm, lá ở dưới có cuống dài hơn từ 2 đến 3cm.

Hoa của cây dược liệu huyền sâm có màu tím thẫm, cánh hình môi, ống tráng hình chén và mọc thành chùm. Huyền sâm thường ra hoa vào mùa hè. Quả có hình trứng bể đôi, bên trong chứa nhiều hạt nhỏ màu đen.

Rễ cây to. mập, hơi cong và dài 10 – 20cm. Phần giữa của rễ phình to, hai đầu thon dần. Trung bình, mỗi cây có khoảng 306 củ mọc thành chùm. rễ cây dược liệu huyền sâm lúc tươi sẽ có vỏ vàng nhạt hoặc màu trắng, sau khi qua chế biến sẽ chuyển sang màu đen, mềm và dẻo.

Phân bố, trồng trọt và chế biến cây dược liệu huyền sâm

Phân bố

Cây dược liệu huyền sâm có nguồn gốc từ Trung Quốc, trồng vào đầu hạ và thu hoặc vào mùa thu năm sau đối với loại Thổ huyền sâm tại tỉnh Tứ Xuyên. Trồng vào đầu năm và thu hoạch cuối năm đối với loại Quảng huyền sâm tại tỉnh Triết Giang.

Khoảng thời gian sau này, khi huyền sâm du nhập vào nước ta được trồng chủ yếu ở đồng bằng và miền núi sẽ có năng suất thu hoạch cao và chất lượng tốt.

Trồng trọt

Thời gian gieo trồng huyền sâm thích hợp ở đồng bằng là từ tháng 10 – 11, miền núi là tháng 2 – 3. Có thể gieo thẳng hạt hoặc trồng bằng mầm non.

Chủ yếu huyền sâm được trồng bằng cách gieo hạt, hạt phải được ngâm nước ấm trong 4 giờ, vớt ra để ráo rồi trộn với đất bột trước khi gieo.

Cây dược liệu huyền sâm ưa đất pha cát, nhưng phải màu mỡ, chứa nhiều chất mùn và thoát nước tốt.

Chế biến

Thu hoạch cây huyền sâm vào tháng 7 – 8 ở đồng bằng và tháng 10 – 11 ở miền núi. Sang năm sau, khi cây bắt đầu tàn, người ta thường sẽ đào gốc lấy rễ củ về chế biến, phần chồi hoặc đầu củ sẽ được giữ lại để làm giống.

Củ sau khi được thu hoạch sẽ được phơi hoặc sấy khô một nửa, sau đó chất thành đống và phủ kín bằng cỏ rạ. Sau  2 – 3 ngày, củ biến thành màu đen, nước bên trong thẩm thấu hết ra ngoài. Tiếp đó sẽ mang phơi khô hoặc sấy khô 9 phần, cho vào xảo, lắc qua lắc lại cho rụng hết cát rồi phân loại đi bán.

Các bài thuốc chữa trị với cây dược liệu huyền sâm

Bài thuốc chữa trị bệnh sốt kéo dài

• Chuẩn bị: 8g tri mẫu, 10g huyền sâm, 16g hoàng kỳ, 4g chích cam thảo, 4g thăng ma, 6g sài hồ, 6g trần bì, 12g đẳng sâm, 12g bạch truật, 12g đường quy.
• Cách thực hiện: Cho tất cả các dược liệu được chuẩn bị ở trên vào ấm đổ đầy nước và sắc uống. Mỗi ngày sử dụng đều đặn 1 thang cho đến khi ngừng sốt.

Bài thuốc chữa trị chứng kém ngủ, hồi hộp, di mộng tinh và suy nhược thần kinh

• Chuẩn bị: Đương quy thân, mạch môn, ngũ vị tử, toan táo nhân, thiên môn đông và bá tử nhân (mỗi dược liệu chuẩn bị 40g), 160g sinh địa hoàng, huyền sâm, viễn chí, bạch linh, cát cánh, đơn sâm và đẳng sâm( mỗi dược liệu chuẩn bị 20g).
• Cách thực hiện: Tán tất cả các dược thành bột mịn, trộn đều và luyện cùng với mật ong thành viên hoàn. Sau đó, sử dụng bột chua sa áo bên ngoài, mỗi lần dùng 12g. Hoặc có thể sử dụng ở dạng thuốc sắc.

Bài thuốc chữa trị các chứng u nhọt, lở loét và viêm tắc động mạch

• Chuẩn bị: 12 – 16g xuyên sơn, 8 – 12g địa long, 12g xích tiểu đậu, 12g đơn sâm, 12g đương quy, 4 – 8g sinh cam thảo, 16 – 20g kim ngân hoa, 16g huyền sâm và 16g bồ công anh.
• Cách thực hiện: Sắc tất cả các dược liệu để uống, sử dụng đều đặn mỗi ngày 1 thang.

Bài thuốc chữa chứng ôn bệnh phát ban

• Chuẩn bị: 12g huyền sâm, 12g tri mẫu, 24g thạch cao sống, 15g sừng trâu, 8g cam thảo, 8g ngạnh mễ.
• Cách thực hiện: Cho tất cả các dược liệu chuẩn bị vào ấm, thêm nước và sắc uống. Sử dụng đều đặn mỗi ngày 1 thang.

Bài thuốc chữa trị yết hầu sưng đau và tấy đỏ

• Chuẩn bị: 20g huyền sâm, 20g ngưu bàng tử
• Cách thực hiện: Cho tất cả các dược liệu chuẩn bị vào ấm và thêm nước vào để sắc lấy nước uống. Mỗi ngày dùng 1 thang cho đến khi hết triệu chứng.

Bài thuốc chữa trị chứng bong tróc da tay, khô ráp

• Chuẩn bị: 30g sinh địa, 30g huyền sâm
• Cách thực hiện: Cho tất cả dược liệu vào ấm, hãm với nước sôi thành trà. Chia thành nhiều lần uống trong ngày.

Bài thuốc chữa chứng ban sởi

• Chuẩn bị: 8 – 12g cam thảo, 4g tê giác, 22 – 24g huyền sâm, 12 – 16g tri mẫu, 8 – 40g sừng trâu, 24 – 40g thạch cao.
• Cách thực hiện: Cho tất cả các dược liệu chuẩn bị ở trên vào ấm, đổ nước vào và sắc lấy nước uống. Chia nước sắc thành 3 lần uống trong ngày.

Bài thuốc chữa chứng lao phổi, suy nhược cơ thể, ăn uống kém

• Chuẩn bị: 8g kê nội kim, 20g huyền sâm, 40g sơn dược, 12g bạch truật và 12g ngưu bàng tử.
• Cách thực hiện: Sử dụng tất cả các nguyên liệu sắc lấy nước uống, sử dụng đều đặn mỗi ngày 1 thang.

Bài thuốc trị chứng bạch hầu

• Chuẩn bị: 16g sinh địa, 16g bạch thược, 12g mạch môn, 8g bối mẫu, 20g huyền sâm, 2g bạc hà, 4g cam thảo.
• Cách thực hiện: Sử dụng tất cả các nguyên liệu sắc lấy nước uống, sử dụng đều đặn mỗi ngày 1 thang.

Bài thuốc chữa viêm tắc động mạch

• Chuẩn bị: Đương quy, cam thảo, huyền sâm, kim ngân hoa với liều lượng gia giảm tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của triệu chứng.
• Cách thực hiện: Sử dụng tất cả các nguyên liệu sắc lấy nước uống, sử dụng đều đặn mỗi ngày 1 thang.

>> Xem thêm:

                  Huyền sâm chữa bệnh gì? Những lưu ý khi sử dụng huyền sâm

                  Giá bán huyền sâm bao nhiêu? Địa chỉ mua huyền sâm số 1 hiện nay

Trên đây là những thông tin liên quan đến cây dược liệu huyền sâm. Hy vọng với những thông tin bài viết cung cấp, bạn sẽ hiểu rõ hơn về loại dược liệu này cũng như những bài thuốc chữa bệnh hiệu quả. Nếu bạn đang có nhu cầu tìm mua cây dược liệu huyền sâm, hãy liên hệ với Sâm Ngọc Linh Đà Nẵng để được tư vấn chi tiết nhé!